حکم دیوار کشیدن به دور قبر یا علامت گذاری آن از طریق چوب یا آهن یا شاخه های بلند درخت خرما چیست؟ لازم به توضیح است که این کار از روی اعتقاد خاصی انجام نمی شود و تنها جهت شناخته شدن قبر مى باشد؟ حكم تحويط جوانب القبر؛

بسم  الله  الرحمن  الرحيم؛

أهل علم در خصوص  علامت گذاری قبر اختلاف  نظر دارند و چند دیدگاه  ارائه  داده  اند طوریکه  جمهور ( اکثریت) اهل علم، علامت  گذاری  قبر را با سنگ و چوب و امثال آن جهت شناسایی  جایز  دانسته  اند  و این دیدگاه  مذهب  مالکی  و حنبلی  و تعدادی  از فقهای حنفی  می باشد  و فقهای  شافعی آن را مستحب  دانسته  اند  و دلیل شان روایتی  است که امام ابوداود در سنن خود از مطلب روایت کرده است که گفت: (لما دفن عثمان بن مظعون وضع النبي صلى الله عليه وسلم عند رأسه حجراً، وقال: (أتعلم بها قبر أخي أدفن إليه من مات من أهلي )) یعنی: ( هنگامی که عثمان  بن مظعون رضی  الله  عنه  دفن شد، رسول  الله  صلى  الله  عليه  وسلم  بالای قبر ایشان سنگی قرار داد  و فرمود: ( با این سنگ قبر برادر- شیری ام- را خواهم شناخت تا از این پس هر فردی كه از خانواده  ام وفات کند را نزدیک وی دفن کنم) امام ابوداود  این حدیث را از طریق مطلب پسر عبدالله پسر حنطب روایت کرده است و  او آن  را از یک صحابی مجهول نقل نموده است اما مجهول بودن صحابی  تاثیری  بر صحت حدیث ندارد  زیرا  همه  صحابه ثقه  و معتبر  می باشند لذا سند حدیث مذکور اشکالی  ندارد و حافظ ابن حجر در مورد این حدیث گفته است: سند حدیث مذکور " حسن" است و فردى كه آن را از مطلب روایت کرده است، کثیر بن یزید می باشد  که صدوق( راستگو ) است. و اما علامتگذاری قبر در مذهب حنفی مکروه می باشد و دلیل شان حدیثی  است که نوشتن بر روی قبر را ممنوع  اعلام کرده است.

أما قول راجح  در این مسأله  این است که اگر مصلحت درخور نظری برای علامتگذاری قبر وجود داشته  باشد سنت و در غیر این صورت جایز  می باشد.

برادر شما:

شیخ دکتر/ خالد بن عبدالله  المصلح  

١٤٢٤/١١/١٥ هجري  قمري