نظر شما در خصوص سخن دکتر وهبة الزحيلي مبنی بر اینکه اجماع اهل سنت بدون آراء مجتهدان شیعه منعقد نمی شود چیست؟ لازم به توضیح است که سخن مذکور در صفحه٤٤ کتابش تحت عنوان" اصول الفقه" درج شده است. هل ينعقد إجماع أهل السنة بدون الشيعة؟

الحمدلله  و صلي  الله  و سلم  و  بارك  علي  رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.أما  بعد:

 از سخن مذکور  دکتر  وهبة  الزحيلي مطلع  نیستم  و کتاب ایشان را همراه  ندارم  تا به آن مراجعه نمایم أما علمای اصول و سایر اهل علم در خصوص  این مسأله  سخن گفته اند و محل بحث شان در خصوص ویژگی  های کسانی  است که می توان در اجماع  به آنها اعتماد  نمود  و از اهل اجماع  به شمار آورد؛ اکثریت قریب  به  اتفاق أهل  علم اعم از فقهاء  و علماي  اصول قائل بر اینند که در اجماع  به قول  شخص  فاسق بطور مطلق اعتماد  نمی شود  خواه شخص  فاسق،   فاسق  اعتقادی باشد و خواه  فاسق  عملی؛ و بسیاری رفض ( اعتقاد مذهب شیعه) را از مصادیق فسق  اعتقادی  برشمرده  اند بطوریکه  "المرداوی" رحمه  الله  در کتاب التحبير  شرح  التحرير(٤/١٥٦٠) می نویسد: ( به سخن شخص  فاسق  به طور  مطلق  اعتماد  نمی شود خواه  فسق  او اعتقادی  باشد خواه  عملی؛ و فسق  اعتقادی همانند  اعتقاد رفض ( اعتقاد  مذهب  شیعه) و اعتزال ( کسانی  که منتسب  به مذهب معتزله هستند) و..می باشد

و ابن القطان  می گوید: (اجماع  مورد اعتماد در نزد ما اجماع  اهل علم است اما أقوال أهل هوی و هوس  جایی  در اجماع  ندارند)البحر  المحيط (٤/٤٦٨)

به نظر  من باتوجه  به اینکه  شیعیان در اصول  استدلال،  مخالف  أهل سنت  هستند و اجماع  را نمی پذیرند  و آن را حجت  نمی دانند  لذا به  اقوال شان در خصوص اجماع اعتماد  نمی شود؛ نویسنده  الإبهاج می گوید: ( چنانچه  گذشت  شیعه  اجماعی را که اتفاقیه مجتهدان  امت است را بعنوان  حجت  نمی پذیرد)؛

همه  مطالب  مذکور  در خصوص مسائل مربوط  به فروع  بود اما در خصوص مسائل مرتبط به عقیده،  شیعه  هیچ  اعتباری  در نزد  اهل سنت  ندارد.و الله  اعلم.

برادر شما:

 شیخ  دکتر/ خالد بن عبدالله  المصلح 

١٤٢٥/٩/٦ هجري  قمري