آیا در مسائل واضح دینی جهل می تواند عذر باشد؟ العذر بالجهل؛

الحمدلله  و صلي  الله  و سلم  و  بارك  علي  رسول  الله  و علي  آله  وصحبه.أما  بعد:

مساله  عذر  به جهل  از مسائل  بسیار بزرگی است که اهل علم بطور گسترده   در مورد آن  بایکدیگر به بحث  و  گفتگو پرداختند و کتاب های متعددی  در این مورد تالیف کرده  اند  اما به نظر من جهل  در اصل عذر بوده و مؤاخذه و   بازخواست  را از صاحبش  منتفی  می کند که دلایل آن در قرآن و سنت زیاد  می باشد  که از آن جمله  می توان  به آیه (١٥) سوره الإسراء  اشاره نمود  که خداوند می فرماید: ( وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا)يعنى: (  و ما عذاب نمی کنیم مگر آنکه پیامبری  بفرستیم)الاسراء/١٥ و همچنین خداوند  می فرماید: ( رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ)یعنی: (پیامبرانی را که فرستادیم  بشارت دهندگانی- برای مؤمنان- و هشداردهندگانی- برای کافران و مشرکان - بودند  تا بعد از آمدن  پیامبران حجتی بر خداوند  برای  مردم  باقی  نماند)النساء/١٦٥ و در این مورد هیچ تفاوتی  در بین مسائل و  واضح شناخته  شده در دین و سایر موارد وجود ندارد لذا زمانی که فرد به سبب جهالتش در چنین مواردی  معذور  تلقی می شود پس  در موارد  پیشرفته  تر از آن که بصورت  اشتباه  آموخته است و آن را بعنوان  دین و حقیقت  به او معرفی  کرده  اند و خلاف  آن را گمراهی  و کفر  برایش  توصیف نموده  اند باید صبر و تامل  نمود و شتاب  نورزید؛

برادر شما:

شیخ  دکتر/ خالد بن عبدالله  المصلح 

١٤٢٥/٣/٢٧ هجري  قمري