سوال
السلام علیکم و رحمة الله و بركاته؛ جناب شيخ آیا تلاوت سوره های (الاعلی) و (الکافرون) و (الاخلاص)در نماز وتر منفصل که با دو سلام خوانده میشود سنت است؟ زیرا از برخی طلاب علم نقل شده است که گفته اند: تلاوت سوره های مذکور در نماز وتر زمانی سنت است که نماز وتر بصورت متصل(با یک سلام) خوانده شود زیرا در حالت منفصل (با دو سلام) وتر محسوب نمی شود؟
قراءة سورة الأعلي و الكافرون و الإخلاص في صلاة الوتر إذا كانت بتسليمتين؛
پاسخ
الحمدلله رب العالمين و اصلی و أسلم علي نبينا محمد و علي آله وصحبه أجمعين؛
أما بعد و عليكم السلام و رحمة الله و بركاته؛
از رسول الله صلى الله عليه وسلم ثابت شده است که در نماز وتر خود سوره های"الأعلي"و"الكافرون"و"الإخلاص" را تلاوت می کرد زیرا در حدیث ابی بن کعب و أم المؤمنين عائشه و عبدالرحمن بن ابزی رضی الله عنهم این مطلب وارد شده است و گروهی از اهل علم نیز بر همین قول هستند و بر اساس عمل به ظاهر سنت رسول الله صلی الله عليه وسلم که تفاوتی در بین نماز وتر متصل (با یک سلام) و نماز وتر منفصل ( با دو سلام) قائل نشده است آنان نیز تفاوتی در بین نماز وتر متصل و منفصل قائل نشده اند.
اما در جواب اینکه: " تلاوت سوره های "الاعلی" و "الکافرون" در نماز وتر منفصل که با دو سلام خوانده می شود و باتوجه به اینکه دو رکعت مستقل وتر محسوب نمی شود پس سنت نیست" باید گفت: این قول علاوه بر آنکه با ظاهر احادیث مغایرت دارد از هیچ یک از ائمه مذاهب هم چنین قولی را سراغ ندارم و همینطور دلیل افرادی که نماز وتر منفصل (با دو سلام) را وتر نمی دانند نیز صحیح نیست زیرا سخن شان بر خلاف احادیث وارده است و یک رکعت پایانی، رکعات قبلی را وتر (فرد) می کند خواه بصورت متصل خوانده شده باشد و خواه دو رکعت دو رکعت بوده باشد زیرا در این مورد نص صحیحی از حدیث ابن عمر رضي الله عنهما وجود دارد که وقتی از رسول الله صلی الله عليه وسلم در مورد روش نماز شب پرسیده شد فرمود: (دو رکعت دو رکعت بخوانید؛ و هرگاه بیم آن بود که- شب به پایان برسد- و صبح شود یک رکعت بخوانید زیرا آن یک رکعت نمازهایی که- در آن شب-خوانده اید- را وتر (فرد) می کند) این لفظ صحیح بخاری است و در صحیح مسلم نیز وارد شده است: (توتر له ما قد صلی) یعنی: (-یک رکعت پایانی-نمازهای قبلی اش را وتر(فرد) می کند) بنابراین سه رکعت نمازی که به نیت وتر خوانده می شود خواه بصورت متصل باشد خواه بصورت منفصل، وتر نامیده می شود.
خلاصه مطلب این است که: تلاوت سوره های "الأعلي" و "الكافرون" و "الإخلاص" درنماز وتر خواه به صورت متصل (با یک سلام) باشد و خواه بصورت منفصل (با دو سلام) باشد سنت است و توصیه من به بردارن طالب علم و کسانی که اقول آنها را نقل می کنند این است که در نقد مواردی که اهل علم طی قرون متمادی به آن عمل کرده اند شتاب نکنند.
خداوند به همه ما توفیق صحت و درستی در نیت و عمل عطا بفرماید.
نویسنده:
شیخ دکتر/خالد بن عبدالله المصلح
۱۴۳۶/۹/۱۸ هجری قمری
الحمدلله رب العالمين و اصلی و أسلم علي نبينا محمد و علي آله وصحبه أجمعين؛
أما بعد و عليكم السلام و رحمة الله و بركاته؛
از رسول الله صلى الله عليه وسلم ثابت شده است که در نماز وتر خود سوره های"الأعلي"و"الكافرون"و"الإخلاص" را تلاوت می کرد زیرا در حدیث ابی بن کعب و أم المؤمنين عائشه و عبدالرحمن بن ابزی رضی الله عنهم این مطلب وارد شده است و گروهی از اهل علم نیز بر همین قول هستند و بر اساس عمل به ظاهر سنت رسول الله صلی الله عليه وسلم که تفاوتی در بین نماز وتر متصل (با یک سلام) و نماز وتر منفصل ( با دو سلام) قائل نشده است آنان نیز تفاوتی در بین نماز وتر متصل و منفصل قائل نشده اند.
اما در جواب اینکه: " تلاوت سوره های "الاعلی" و "الکافرون" در نماز وتر منفصل که با دو سلام خوانده می شود و باتوجه به اینکه دو رکعت مستقل وتر محسوب نمی شود پس سنت نیست" باید گفت: این قول علاوه بر آنکه با ظاهر احادیث مغایرت دارد از هیچ یک از ائمه مذاهب هم چنین قولی را سراغ ندارم و همینطور دلیل افرادی که نماز وتر منفصل (با دو سلام) را وتر نمی دانند نیز صحیح نیست زیرا سخن شان بر خلاف احادیث وارده است و یک رکعت پایانی، رکعات قبلی را وتر (فرد) می کند خواه بصورت متصل خوانده شده باشد و خواه دو رکعت دو رکعت بوده باشد زیرا در این مورد نص صحیحی از حدیث ابن عمر رضي الله عنهما وجود دارد که وقتی از رسول الله صلی الله عليه وسلم در مورد روش نماز شب پرسیده شد فرمود: (دو رکعت دو رکعت بخوانید؛ و هرگاه بیم آن بود که- شب به پایان برسد- و صبح شود یک رکعت بخوانید زیرا آن یک رکعت نمازهایی که- در آن شب-خوانده اید- را وتر (فرد) می کند) این لفظ صحیح بخاری است و در صحیح مسلم نیز وارد شده است: (توتر له ما قد صلی) یعنی: (-یک رکعت پایانی-نمازهای قبلی اش را وتر(فرد) می کند) بنابراین سه رکعت نمازی که به نیت وتر خوانده می شود خواه بصورت متصل باشد خواه بصورت منفصل، وتر نامیده می شود.
خلاصه مطلب این است که: تلاوت سوره های "الأعلي" و "الكافرون" و "الإخلاص" درنماز وتر خواه به صورت متصل (با یک سلام) باشد و خواه بصورت منفصل (با دو سلام) باشد سنت است و توصیه من به بردارن طالب علم و کسانی که اقول آنها را نقل می کنند این است که در نقد مواردی که اهل علم طی قرون متمادی به آن عمل کرده اند شتاب نکنند.
خداوند به همه ما توفیق صحت و درستی در نیت و عمل عطا بفرماید.
نویسنده:
شیخ دکتر/خالد بن عبدالله المصلح
۱۴۳۶/۹/۱۸ هجری قمری
