الحمد لله و صلي الله و سلم و بارك علي رسول الله و علي آله وصحبه.
أما بعد:
در پاسخ به پرسش شما از خداوند طلب توفیق کرده و می گوییم:
جمهور (اکثریت) اهل علم قائل اند که استفاده از روغن ها و پمادهایی از قبیل ویکس و مانند آن که دارای بوهای تند و نفوذکننده هستند موجب باطل شدن روزه نمی شوند زیرا موارد مذکور خوردن و آشامیدن محسوب نمی شوند و به مثابه آن هم نیستند و وجود بو در قسمت سطحی یا داخلی جسم حکم بطلان روزه را ندارد از اینرو فقهای مذهب حنفی و شافعی تصریح کرده اند اگر انسان دارویی مصرف کند و طعم و مزه آن را در گلویش احساس کند روزه اش باطل نمی شود و برخی از آنها گفته اند: اگر تکه یخی را بر جسم خود قرار دهد و سرمای آن را در گلو و داخل جسمش احساس کند روزه اش باطل نمی شود و فقهای حنبلی رحمهم الله نیز مواردی شبیه به این را مطرح کرده اند.
از میان اهل علم تنها فقهای مالکی هستند که استفاده از بوهای تند و نفوذکننده را باطل کننده روزه می دانند اما هیچ دلیلی بر صحت این قول وجود ندارد و صرف نظر از این اختلافات مرجع ما در موارد اين چنینی رجوع به اصل( قرآن و سنت) است که خداوند می فرماید: (وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ُ)یعنی: (و در هر چیزی که دچار اختلاف شدید حکم(و داوری) آن با الله است)الشوری/۱۰ لذا در این مورد- همانند موارد دیگر- باید به قرآن و سنت رجوع کنیم و در بررسی های انجام شده هیچ دلیلی در قرآن و سنت و اجماع سلف امت و قیاس صحیح وجود ندارد که تصریح کند چنین چیزهایی موجب باطل شدن روزه می شوند.
لذا استفاده از ویکس و موارد شبیه آن که دارای بوهای تند و نفوذکننده هستند برای روزه دار جایز می باشد و استفاده از آنها چه از طریق بینی باشد و چه استفاده موضعی اعم از قرار دادن آن بر روی پوست دست یا هرجای دیگر بدن که نیاز باشد جایز است.
شیخ دکتر/خالد بن عبدالله المصلح
