الحمد لله و صلي الله و سلم و بارك علي رسول الله و علي آله وصحبه.
أما بعد:
در پاسخ به پرسش شما از خداوند طلب توفیق کرده و می گوییم:
اهل علم در خصوص لزوم کفاره برای خانمی که به دلخواه باشوهرش در روز رمضان نزدیکی کرده است دو نظر ارائه داده اند:
قول اول: کفاره بر او واجب می شود همانطور که بر همسرش واجب است زیرا اصل در احکام شرعی، مساوات مردان با زنان است مگر در مسائلي كه اسلام یکی از آنها را مستثنی کرده باشد زیرا رسول الله صلی الله عليه وسلم می فرماید: (النساء شقائق الرجال) يعني: ( بانوان- در خصوص احکام دین- نظیر مردان هستند) و رسول الله صلى الله عليه وسلم مردی را که در روز رمضان با همسرش نزدیکی کرده بود را ملزم به پرداخت کفاره کرد طوریکه درصحیح بخاری و مسلم از طریق حمید بن عبدالرحمن و او از ابوهریره رضی الله عنه روایت می کند که گفت: ( مردی نزد رسول الله صلی الله عليه وسلم آمد و گفت: ای رسول خدا بدبخت و هلاک شدم؛ رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: ( چه شده است؟) آن مرد گفت: در روز رمضان با همسرم نزدیکی کرده ام) نکته ای که در اینجا وجود دارد این است که هنگامی که مرد گفت: "بدبخت و بیچاره شدم" رسول الله صلى الله عليه وسلم باسکوت خود سخن او را تایید کرد و نفرمود: نه چنین نیست، بدبخت و هلاک نشدی این هم مانند سایر باطل کننده های روزه است بلکه فرمود: ( آیا می توانی برده ای آزاد کنی؟)گفت: نخیر؛ فرمود: ( آیا می توانی دوماه پشت سرهم روزه بگیری؟) گفت: نخیر؛ فرمود: ( آیا می توانی به شصت فقیر غذا بدهی؟) گفت: خیر؛ابوهریره رضی الله عنه می گوید: رسول الله صلى الله عليه وسلم اندکی نشست و آنگاه سبدی از خرما برای ایشان آوردند و به او فرمود: ( این سبد خرما را- در ازای کفاره روزه ات- صدقه بده) آن مرد گفت: آیا به فقیر تر از خودمان بدهم؟ در حالیکه در مدینه خانواده ای فقیر تر از خانواده ما وجود ندارد؟رسول الله صلى الله عليه وسلم لبخندی زد طوریکه دندان های نیش شان نمایان شد و فرمود: (برو و خانواده ات را با آن غذا بده) بنابراین باتوجه به اینکه همسر وی هم حرمت ماه رمضان را شکسته است لذا همانند شوهرش مشمول کفاره می شود و این قول جمهور (اکثریت) اهل علم از جمله مذهب حنفى و مالکی و حنبلی است و یکی از اقوال امام شافعی نیز می باشد؛
قول دوم: زن مشمول کفاره نمی شود زیرا رسول الله صلی الله عليه وسلم همسر مردی را که در روز رمضان نزدیکی زناشویی انجام داده بود را ملزم به پرداخت کفاره ننمود با این احتمال که همسر وی هم به دلخواه با او نزدیکی کرده بود و از امام احمد در باره مردی که در روز رمضان با همسرش نزدیکی می کند سوال شد که آیا زن او هم مشمول کفاره می شود؟ فرمود: تا به حال نشنیده ایم که زن هم مشمول کفاره-نزدیکی زناشوئی- بشود و این قول، یکی از اقوال امام احمد و امام شافعی و قول حسن بصری رحمهم الله است.
هر دو فتوی در نزد اهل علم متداول است اما قول راجح در نزد من، همان قول دوم ( عدم وجوب کفاره برای زن) می باشد از آن جهت که اگر کفاره مذکور بر زن واجب می بود قطعا رسول الله صلى الله عليه وسلم آن را بیان می کرد زیرا به تأخیر انداختن بیان حکم از وقت حاجت جایز نمی باشد؛ والله أعلم.
برادرتان:
شیخ دکتر/ خالد بن عبدالله المصلح
١٤٢٤/١٢/١٨ هجري قمري