وعليكم السلام و رحمة الله و بركاته؛
اما بعد: هدف شریعت از قرار دادن ولایت(سرپرستی)نکاح، یاری کردن بانوان أعم از دختر یا خواهر و... در انتخاب همسری متدین و خوش اخلاق و امانت دار است لذا هرگاه خواستگاری از صفات مذکور برخوردار باشد ولی (سرپرست شرعی) دختر حق ممانعت یا مخالفت با وی را ندارد زیرا در سنن ترمذی و سایر کتاب های حدیث از ابوهريره رضي الله عنه روايت شده است که رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: (إذا خطب إليكم من ترضون دينه وخلقه فزوجوه، إلا تفعلوا تكن فتنة في الأرض و فساد عريض) يعني: (هرگاه خواستگاری نزد شما آمد که از دیانت و اخلاق او راضی بودید- با او موافقت کنید و- دخترتان- را به عقد و ازدواج او در بیاورید، اما اگر این کار را نکردید فتنه و فساد گسترده ای بر روی زمین برپا خواهد شد)سنن ترمذي حديث (١٠٤٨) و مستدرك حاکم (۲/۱۷۹) حدیث (۲۶۹۵) و امام حاکم سند آن را صحیح دانسته است اما امام ذهبی رحمه الله در بررسی خود گفته است: " در سند این حدیث عبدالحميد بن سليمان، برادر فليح وجود دارد که امام ابوداود رحمه الله وی را ثقه (معتبر) نمی داند.و همانند این حدیث از ابوحاتم مزنی روایت شده است که رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: ( إذا جاءكم من ترضون دينه وخلقه فأنكحوه، إلا تفعلوا تكن فتنة في الأرض وفساد) یعنی: ( هرگاه خواستگاری- برای دختر- شما آمد که از دین و اخلاق او راضی بودید- با او موافقت کنید- و- دخترتان- را به عقد و ازدواج وی در آورید زیرا اگر این کار را نکردید فتنه و فساد گسترده ای بر پا خواهد شد)این حدیث را امام ترمذی در سنن خویش حدیث (۱۰۸۵) روایت کرده و سند آن را"حسن غریب" دانسته است و همچنین امام طبرانی(۲۲/۲۹۹) حدیث ( ٧٦٢) و امام ابن كثير در تفسیر خویش (۲/۳۳۰) از ابن مردویه و امام بیهقی (۷/۸۲) حدیث (١٣٢٥٩) روایت کرده اند. بنابراین از نصوص فوق مشخص می شود که نپذیرفتن خواستگار دختر کوچک به خاطر ازدواج نکردن خواهر بزرگتر، مخالفت کردن با دستور رسول الله صلى الله عليه وسلم می باشد و نوعی ظلم و خیانت در حق دختر کوچک تلقی می گردد و خروج از مقتضای نصیحت که از مفاهیم اساسی مفهوم ولایت ( سرپرستی شرعی) می باشد به شمار می رود زیرا یکی از مسئولیت های ولی (سرپرست شرعی دختر) این است که هرگاه خواستگار متدین و خوش اخلاق و امانت داری برای دخترش پیدا شد بایستی با او موافقت کند و با توجیه اینکه هنوز دختر بزرگ ازدواج نکرده است ممانعت نورزد زیرا عدم رضایت دختر بزرگ تاثیری بر صحت عقد نکاح ندارد از اینرو سرپرست دختر بایستی دختر بزرگ را نصیحت کند و به او بگوید که ازدواج خواهر کوچک تر پیش از وی تاثیری در روزی و تقديری که خداوند برای او درنظر گرفته است نخواهد داشت زیرا خداوند برای همه چیز یک تقدیر مستقل در نظر گرفته است و چه بسا در این تاخیر خیر و برکتی نهفته است که او نمی داند لذا در برابر قضاء و قدر الهی سر تسلیم فرود آورد و فضل و خیر خداوند را مسئلت کند و همچنین خاطر نشان سازد که: زود ازدواج کردن یا دیر ازدواج نمودن ملاک کمال یا نقص زن نیست زیرا چه بسیار بانوان با کمالاتی که دیر ازدواج کرده اند.
برادر شما:
شیخ دکتر/خالد بن عبدالله المصلح
عضو هیئت فتوای شهر عربستان سعودی
١٤٣٦/٣/٣ هجري قمري